9.18.2005
Piw a waynyas...
...an dewisyans yn Almayn? Govynn pur dha yw henna! Res o dhymm oberi hedhyw, ytho ny yllyn mires orth sywyansow an dewisyans y’n bellowolok kepar dell vynnsen vy. Mes pur dhidheurek yns: an Unnyans (an CDU ha’n CSU) re gemmeras brassa rann an raglevow, mes ny wrussons i gwaynya kemmys dell re waytsens. An FDP, neb a vynn gul kesgovernans gans an CDU/CSU re waynyas a-dro dhe 10% a’n raglevow -- moy es dell re waytsens -- mes warbarth nyns eus dhe’n tri farti ma moy es hanter an esedhow y’n Senedh awos sywyans drog an Unnyans, ytho ny welyn kesgovernans ‘du-melyn’ yn Almayn.
Ottomma an sywyansow dell yns y’n eur ma (nyns yw pub raglev reknys; an kedhlow ma yw dhiworth Deutsche Welle):
Ytho, mar ny yll an FDP ha’n Unnyans gul kesgovernans, pandr’a hwer? Yma kows a lies possibylder:
‘Kesgovernans golowys-daromres’ (“Ampelkoalition”), henwys herwydh liwyow a’n tri farti a via ynno: rudh (an SDP), melyn (an FDP), ha gwyrdh (an Re Las). Dre weres an dhew barti arall ma, an SDP a’n jevia moy es hanter an esedhow y’n Bundestag, mes Guido Westerwelle, penn an FDP, re leveris na vynn y barti bos rann a gesgovernans a’n par ma.
‘Kesgovernans golowys-duromres’ (“Schwampelkoalition”). Henna a via kesgovernans gwrys gans an Unnyans (du yw aga liw y’n kammneves politek Almayn), an FDP (melyn), ha’n Re Las (gwyrdh). Mes my a dhout y fynno an Re Las kesoberi gans an withadoryon, po an FDP gans an Re Las.
‘Kesgovernans rudh-rudh-glas’, gwrys gans an SDP ha’n Re Las (an kesgovernans a-lemmyn) keffrys ha Parti an Kledh (rudh ynwedh yw liw Parti an Kledh, kepar dell yw liw an SPD, mes rag diblanshe an dhew barti ma yn mappaow ha tresennow, an media a wra devnydh a’n liw magenta po rudhlas rag Parti an Kledh). Dell hevel, ny vynn an SDP ha’n Re Las gul kesgovernans a’n par ma, ha ny vynn Parti an Kledh kesoberi gans an SDP.
‘Kesgovernans meur’: kesgovernans a’n dhew bagas bras, an Unnyans ha’n SPD. Nyns eus meur a wovenek y hallo an dhew bagas ma kesoberi, mes possibyl yw ni dhe weles kesgovernans meur -- an keth tra re hwyris kyns yn istori politek Almayn. Byttegyns, y teu an govynn, “Yn kesgovernans a’n par na, piw a via an Chansler, Schröder po Merkel?”
Unn dra yw sur: ha Schröder ha Merkel re omafydhyas dhe vos gwaynyer an dewisyans, neppyth a wra dhymm perthi kov a’n dewisyans lywydhel yn Amerika nans yw pymp blydhen, may hwrug Bush ha Gore an keth tra. Mes yma govenek dhymm na vo res dhyn ni gortos lies seythun kyns godhvos, kepar dell o yn Amerika yn 2000! Gwren ni gweles a’n pyth a syw...
Dewisyans almaynek 2005 Partiow hag ombrofyoryon almaynek
Ottomma an sywyansow dell yns y’n eur ma (nyns yw pub raglev reknys; an kedhlow ma yw dhiworth Deutsche Welle):
| Parti | Kansrann | |
| CDU/CSU | 35 % | |
| SPD | 34 % | |
| FDP | 10 % | |
| Kledh | 9 % | |
| Re Las | 8 % | |
| Erell | 4 % |
Ytho, mar ny yll an FDP ha’n Unnyans gul kesgovernans, pandr’a hwer? Yma kows a lies possibylder:
‘Kesgovernans golowys-daromres’ (“Ampelkoalition”), henwys herwydh liwyow a’n tri farti a via ynno: rudh (an SDP), melyn (an FDP), ha gwyrdh (an Re Las). Dre weres an dhew barti arall ma, an SDP a’n jevia moy es hanter an esedhow y’n Bundestag, mes Guido Westerwelle, penn an FDP, re leveris na vynn y barti bos rann a gesgovernans a’n par ma.
‘Kesgovernans golowys-duromres’ (“Schwampelkoalition”). Henna a via kesgovernans gwrys gans an Unnyans (du yw aga liw y’n kammneves politek Almayn), an FDP (melyn), ha’n Re Las (gwyrdh). Mes my a dhout y fynno an Re Las kesoberi gans an withadoryon, po an FDP gans an Re Las.
‘Kesgovernans rudh-rudh-glas’, gwrys gans an SDP ha’n Re Las (an kesgovernans a-lemmyn) keffrys ha Parti an Kledh (rudh ynwedh yw liw Parti an Kledh, kepar dell yw liw an SPD, mes rag diblanshe an dhew barti ma yn mappaow ha tresennow, an media a wra devnydh a’n liw magenta po rudhlas rag Parti an Kledh). Dell hevel, ny vynn an SDP ha’n Re Las gul kesgovernans a’n par ma, ha ny vynn Parti an Kledh kesoberi gans an SDP.
‘Kesgovernans meur’: kesgovernans a’n dhew bagas bras, an Unnyans ha’n SPD. Nyns eus meur a wovenek y hallo an dhew bagas ma kesoberi, mes possibyl yw ni dhe weles kesgovernans meur -- an keth tra re hwyris kyns yn istori politek Almayn. Byttegyns, y teu an govynn, “Yn kesgovernans a’n par na, piw a via an Chansler, Schröder po Merkel?”
Unn dra yw sur: ha Schröder ha Merkel re omafydhyas dhe vos gwaynyer an dewisyans, neppyth a wra dhymm perthi kov a’n dewisyans lywydhel yn Amerika nans yw pymp blydhen, may hwrug Bush ha Gore an keth tra. Mes yma govenek dhymm na vo res dhyn ni gortos lies seythun kyns godhvos, kepar dell o yn Amerika yn 2000! Gwren ni gweles a’n pyth a syw...
Postys gans Benjamin Bruch dhe 16:37.
